Veritas οdit moras

Εάν είχαμε πλήρως αποδεχτεί την κατάντια μας, δεν θα εκπλησσόμασταν με την χθεσινή ματαίωση της συνεδρίασης του ΣτΕ. Για να το θέσω πολύ ωμά: περιμέναμε ειλικρινά σε μια χώρα υπό κατάρρευση, τον έναν από τους τρεις πυλώνες του θεσμικού μας συστήματος να επιδείξει σοβαρότητα; Δηλαδή το πολιτικό σύστημα και τα ΜΜΕ ήταν απλά το πρόβλημα μας; Η Δικαιοσύνη τίποτε; Αποφάσιζε εν καιρώ, αμερόληπτα και πάντα πρότασσε το δημόσιο συμφέρον όλα αυτά τα χρόνια;

Είτε είμαστε απελπιστικά αφελείς, είτε προσπαθούμε να κρατηθούμε (;) από μια αίσθηση κανονικότητας, ότι κάτι δηλαδή έστω λειτουργεί σε αυτό τον τόπο, ότι δεν έχουν γίνει όλα ρημαδιό. Το πρόβλημα όμως, ξέρετε, όσο κι αν το αγνοείς, δεν εξαφανίζεται ως δια μαγείας. Σίγουρα δεν είναι όλοι μάπα, ούτε όλοι όμοιοι. Οι αφορισμοί αναμφίβολα δεν βοηθούν. Αλλά πρόκειται για τραγική άγνοια κινδύνου της καθοδικής πορείας της χώρας εάν δεν αντιλαμβανόμαστε ότι κάθε νευραλγικός τομέας της κοινωνίας, της οικονομίας, της δημοκρατίας, χωλαίνει.

Ναι, φίλτατοι, φτάσαμε στον πάτο. Και τα σημάδια ήταν εμφανή καιρό τώρα και πλέον γνωστά τοις πάσι. Μην κάνουμε, λοιπόν, τις οσιες παρθένες ή ότι πέσαμε από τα σύννεφα τάχα με τα χτεσινά στο ΣτΕ. Απλά ελπίζαμε ως πολίτες ότι κάποιοι έστω θα κάνουν κανονικά την δουλειά τους. Προσδοκούσαμε βασικά, για να το πω ξεκάθαρα, κάποιος να μας αξιολογήσει με την στάση του, κομματάκι παραπάνω από μπανανία ή Ψαροκωσταινα ή Κολομβια της Ε.Ε. Ας το παραδεχτούμε, μπας και πάμε παρακάτω. Όσο αποφεύγουμε την πραγματικότητα και δεν την αναλύουμε γι' αυτό που είναι, ρεαλιστικά και χωρίς αυταπάτες, τόσο θα παραμένουμε θεατές στην επανάληψη άθλιων/μίζερων/επικίνδυνων πρακτικών ενός μοντέλου διακυβέρνησης/λειτουργίας (;) που έχει χρεοκοπήσει.
 

Τούτων λεχθεντων, με όσα συμβαίνουν, είναι κρίσιμος ο ρόλος του καθενός μας. Πλέον έχουν διαμορφωθεί τρεις ομάδες πολιτών στη κοινωνία:

α) Αυτοί που έχουν απελπιστεί και δεν εμπιστεύονται ούτε τον ίσκιο τους. Οπαδοί του δόγματος "μωρε ας μην μείνει κολυμπηθροξυλο. Σαμπως θα αλλάξει κάτι; Όλοι ίδιοι, μόνον την παρτη τους κοιτάνε". Η κρίση τούς τροφοδοτεί κι αυτοί την ενισχύουν άθελα ή και ηθελημένα πολλές φορές για εκτόνωση και μόνον. Απαξιουν, αφορίζουν και θεωρούν ανόητο -στην καλύτερη- όποιον ελπίζει σε κάτι καλύτερο. Απαισιόδοξοι μέχρι το κόκαλο, συνιστούν τη ραχοκοκαλιά της αδράνειας, της στασιμότητας που -τι ειρωνεία- τόσο οικτίρουν.

Αποτελούν πια, αν δούμε τις δημοσκοπήσεις ή έρευνες πολύ προσεκτικά, μια ομάδα πολιτών που αυξάνεται μέρα με τη μέρα επικίνδυνα. Αυτούς δύσκολα τους πείθουν οι εξαγγελίες στη ΔΕΘ ή μια κόντρα στη Βουλή. Θεωρούν a priori τους πάντες πουλημένους, αν όχι ψεύτες. Είναι αυτοί που την τελευταία στιγμή είτε θα ενισχύσουν την άκρα δεξιά ως αντίδραση και μόνον, είτε θα καταφύγουν στις παρυφές της τρομοκρατίας ή παραβατικοτητας, είτε απλά θα απέχουν. Απαξιούν να ακούσουν το οτιδήποτε πέραν του "τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει, το σύστημα πάλι θα βρει τρόπο να στην φέρει".
 

Φλερτάρουν με τον εξτρεμισμό και τον εθνικολαϊκισμό, ενώ η μετάβαση τους από τη μία πλευρά της πλατείας των περίφημων Αγανακτισμένων στην άλλη μπορεί να γίνει σε χρόνο ντετε. Αρέσκονται να μιλούν για ηγέτες και ποτέ για προγράμματα. Η προσωπολατρεία και η παρελθοντολογία πάει σύννεφο αν ποτέ συζητήσεις μαζί τους, ενώ φυσικά δεν παραλείπουν να εκθειάσουν τη δραχμή. Πλήρης άγνοια των διεθνών συσχετισμών, αν όχι των οικονομικών δεδομένων. Αποφεύγουν τις ειδήσεις, δεν διαβάζουν εφημερίδες και θεωρούν χάσιμο χρόνου την ενασχόληση με την πολιτική είτε σε θεωρητικό, είτε σε πρακτικό επίπεδο.

β) Αυτοί που εξαπατήθηκαν και δεν τολμούν να το παραδεχτούν ότι πιάστηκαν κορόιδα ολκής. Αυτοί που επιμένουν να υποστηρίζουν το λάθος γιατί δεν έχουν το θάρρος να υπερβούν την εγωπάθεια/τον ναρκισσισμό τους, που έχουν μπολιαστει τόσο πολύ με το "εμείς ή αυτοί" που τώρα η αλλαγή πλεύσης φαντάζει σε αυτούς κωλοτουμπα απο αυτές που κορόιδευαν στους άλλους που δεν παρέλειπαν να χλευάσουν, να χαρακτηρίσουν προδότες, Γερμανοτσολιάδες κι όλο το ζωικό βασίλειο ταυτόχρονα.

Είναι ακριβώς όπως τους περιγράφει ο Άρης Αλεξανδρής στο άρθρο του με τον ιντριγκαδορικο τίτλο "Αναμετρηση με το παράλογο: Πώς γίνεται να υπάρχουν ακόμα Συριζαιοι;": "Προσωποποίησαν την πολιτική αντιπαράθεση, κι αντί να πρεσβεύουν ιδέες και να μάχονται κατά ιδεών, έμαθαν να λατρεύουν ηγέτες και να μισούν τους αντιπάλους τους προσωπικά". Είναι αυτοί που ο οποιοσδήποτε τους μιλήσει με τα ηθικοπλαστικα κλισέ του αριστερόστροφου μανιχαϊσμού περί "αναλγητης Ευρώπης, φασίστα Σόιμπλε, βαμπίρ τραπεζιτών, συστημικων διαπλεκόμενων media και εγχώριου διεφθαρμένου κατεστημένου", θα κερδίσει αμέσως την εκτίμηση τους. Ερωτοτροπούν με την ηθικολογία, ποτέ με τον πολιτικό πραγματισμό. Δεν είναι όλοι εν δυνάμει εχθροί τους. Όσοι π.χ. "πατούν"  στη θρησκευτική ανάλυση της πολιτικής που μιλά για ηθική υπεροχή, Μεσσίες που θα σαρώσουν/σώσουν κόντρα σε όλους, αν όχι το σύμπαν ολάκερο, που επισημαίνουν την αγνότητα των προθέσεων κι όχι την επίτευξη κάποιου στόχου, είναι εν δυνάμει φίλοι τους, αν όχι ινδάλματά τους.

Δεν επιζητούν κάποιος να τους προσγειώσει, αλλά κάποιος να τους εξυψώσει, να τους αναδείξει ως τους ανώτερους όλων των υπολοίπων: οι ηθικότεροι, οι επαναστατικοτεροι, οι πατριωτικοτεροι κ.ο.κ. Όλοι οι άλλοι συλλήβδην τρισάθλιοι, αν όχι εχθροί. Φυσικά ο νεοφιλελευθερισμός φταίει για τα πάντα. Ακόμα κι αν δεν δουλεύει το καζανάκι ή ο Μπάμπης άφησε την Κουλα για την Ποπη, ο Φουκουγιαμα, ο Φριντμαν και λοιποί ευθύνονται. Στη συνέχεια την σκυτάλη ευθύνης παίρνει ο αδυσώπητος καπιταλισμός και εξυπακούεται στο τέλος αν δεν δέσει το γλυκό όπως στην περίπτωση ΣΥΡΙΖΑ, ε τότε πια η καταραμένη η κομματική νομενκλατούρα που συμβιβάστηκε και τα έκανε μαντάρα. Ποτέ όμως αυτοί ως ψηφοφοροι, ως πολίτες με τις επιλογές τους και τους ισοπεδωτισμους τους, πάντα "οι εξω απο 'δω και τα εγχώρια τσιράκια τους" ευθύνονται. Ευθυνόφοβοι όσο δεν πάει, ονειροπαρμενοι μέχρι τελικής πτώσεως, φανατισμένοι πέραν κάθε αντίληψης.

γ) Αυτοί που βλέπουν την κατηφόρα σε κάθε επίπεδο και προσπαθούν να μην περάσουν κάτω από τον πήχη που πλέον έχει πέσει πολύ χαμηλά από τα πιο σοβαρά, μέχρι τα πιο απλά... όχι μόνον από το κυβερνητικό επιτελείο αλλά -μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας- και από τους δύο παραπάνω. Είναι αυτοί που παρακολουθούν αρκετά ειδήσεις, διαβάζουν διαρκώς, θεωρούν αδιανόητο να μην ενημερώνονται και πολλές φορές καταφεύγουν στον σαρκασμό αντί των σιχτιρισμών. Δεν αντέχουν τις τσιρίδες και πολλές φορές νιώθουν ότι βρίσκονται στη μέση ενός μπάχαλου που όσο πάει γίνεται όλο και χειρότερο.

Ασφυκτιούν. Έχουν χάσει εισόδημα, σύνταξη, τα φέρνουν δύσκολα βόλτα όπως κι οι παραπάνω, με τη διαφορά ότι είτε φεύγουν στο εξωτερικό πλέον, είτε αρχίζουν να στοχοποιουν αποκλειστικά τη δεύτερη ομάδα, είτε προσπαθούν να πείσουν την πρώτη ότι δεν είναι όλα μάταια ή έστω δεν θα 'πρεπε να είναι. Συντηρητικής ή προοδευτικής κατεύθυνσης έχουν περάσει την εφηβεία έγκαιρα και συνήθως έντονα, ξέρουν ότι η μετάβαση σε μια κανονικότητα απαιτεί χρόνο και πολλές θυσίες. Δεν έχουν αυταπάτες περί αλλαγής από τη μια μέρα στην άλλη. Θεωρούν τον εαυτό τους έναν Ευρωπαίο εγκλωβισμένο σε μια τριτοκοσμικού τύπου σοσιαλισμού χώρα. Είναι απογοητευμένοι εξίσου. Αναλύουν 24ωρες το 24ωρο και πασχίζουν να μην καταφύγουν στον αφορισμό. Σιχαίνονται την μοιρολατρία και συνήθως αποστασιοποιούνται ανά τακτά διαστήματα από τον δημόσιο διάλογο μπας και μπορέσουν να δουν πιο ευδιάκριτα τη μεγάλη εικόνα ή να ανασυνταχθούν.

Σε τελική ανάλυση, όποιος κι αν διαδεχθεί τους Συριζανελ θα έχει να κάνει ΚΑΙ με τους παραπάνω πέραν των γνωστών δομικών προβλημάτων ή των καθημερινών δυσκολιών. Κι άντε την τελευταία κατηγορία την πείθεις να εργαστεί για να πάει μπροστά επιτέλους αυτός ο τόπος. Τις δύο πρώτες; Αυτή είναι η πρόκληση σε αυτή τη χώρα κι όχι η ματαίωση μιας συνεδρίασης του ΣτΕ. Η παρακμή δεν αγγίζει λίγους ή ελάχιστα, αλλά τείνει να γίνει συνολική. Κι αυτό θα πρέπει όχι απλά να προβληματίζει, αλλά να έχει ήδη ενεργοποιήσει στην κατάστρωση ενός σχεδίου εξόδου από την κρίση το συντομότερο δυνατόν εντός της Ε.Ε. με τήρηση των δεσμεύσεων μας. Όλα τα υπόλοιπα είναι για να αναλωνόμαστε σε διαπιστώσεις.

Για πολλοστή φορά: το παρόν δεν περιμενει στη γωνία μέχρι να αποσαφηνίσουμε το παρελθόν ή την ουσία των πραγμάτων. Έπρεπε ήδη να είχαμε τελειώσει με αυτά. Και τώρα ο χρόνος μετρά αντίστροφα. Το 2016 τελειώνει οσονουπω και έρχεται ενα 2017 με πολλούς κλυδωνισμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Είμαστε έτοιμοι; Ρητορικό το ερώτημα. Όμως θα 'χε ενδιαφέρον να μην ήταν και να συζητούσαμε το πώς θα προετοιμαστούμε. Ορισμένοι τολμούν να διατυπώσουν προτάσεις παρά ταύτα. Αν μη τι άλλο ας τούς ακούσουμε. Γιατί οταν θα κοπάσει η παραφωνία με τα βοσκοτόπια, τις γάτες Ιμαλαιων, τους Πολακηδες, τότε θα πρέπει να πάρουμε θέση επί του πρακτέου κι όχι του επιθυμητού.