Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2017

Τι εστί Τραμπ;

Όσον αφορά την περίφημη χτεσινή συνέντευξη του Τραμπ που προκάλεσε εκνευρισμό και έντονο προβληματισμό, υπάρχουν -κατά τη γνώμη μου- δέκα ενδιαφέροντα σημεία που κάποιος οφείλει να εστιάσει:

1) Το Brexit είναι σπουδαία υπόθεση.
"I think Brexit is going to end up being a great thing."

Τα ίδια λέει και η Λεπέν κι όλο το ακροδεξιό ευρωπαϊκό φάσμα, βέβαια. Στη δε χώρα μας εκτείνεται και πιο πέρα της ακροδεξιάς. Το λεγόμενο φαιοκοκκινο μέτωπο μόνο που δεν πέταξε από την χαρά του με το Brexit. Τα συμπεράσματα δικά σας.



2) Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διαλυθεί.
"I do think keeping it together is not gonna be as easy as a lot of people think. And I think this, if refugees keep pouring into different parts of Europe... I think it’s gonna be very hard to keep it together because people are angry about it.”

Κοινώς κατά τον οσονούπω νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να γίνει ένα κλειστό λόμπι, να περιχαρακωθεί. Γιατί αν έχεις τσατισμένους ανθρώπους, υψώνεις 2-3 τείχη και σχόλασες, υποθέτω. Φευ. Η υπεραπλουστευση του μεταναστευτικού/προσφυγικού και η μετακύλιση όλων των δομικών προβλημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην μεταναστευτική κρίση, είναι το βούτυρο στην ατζέντα των ακροδεξιών και δη ευρύτερα των ευρωσκεπτικιστών και αντιδημοκρατικών δυνάμεων στην Ε.Ε. αυτή τη στιγμή. Δεν είναι τυχαίο ότι τους ενισχύει. Ορθώς ο κ. Γκαμπριελ επισήμανε ότι είναι πολύ βολικό για έναν Αμερικανό να κατακρίνει την ΕΕ, όταν οι μεταναστευτικές ροές που δέχεται αυτή είναι κυρίως από το μπάχαλο που δημιούργησαν οι ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. "Η προσφυγική κρίση υπήρξε αποτέλεσμα της «λανθασμένης, παρεμβατικής αμερικανικής πολιτικής στη Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή", επισήμανε. Αυτό όμως είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι η Ε.Ε. πρέπει να κάνει περισσότερα από το να παρατηρεί την περιοχή. Πόσο δε μάλλον όταν γειτνιάζει με αυτήν.

Φυσικά η Μέρκελ σήκωσε το γάντι και απάντησε σε μια κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας: «Πιστεύω ότι εμείς οι Ευρωπαίοι κρατάμε τη μοίρα μας στα χέρια μας». Αντιστοίχως πιο "επιθετικός" ο Ολαντ που δήλωσε ότι «Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πάντοτε έτοιμη να συνεχίσει την διαντλαντική συνεργασία, την οποία ορίζει με βάση τα συμφέροντα και τις αξίες της. Δεν έχει ανάγκη συμβούλους απ' έξω για να της λένε τι να κάνει».

3) To NATO είναι παρωχημένο.
“I said a long time ago that Nato had problems. Number one it was obsolete, because it was designed many, many years ago. Number two the countries aren’t paying what they’re supposed to pay."

Η αλήθεια είναι ότι τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι προεκλογικά μιλάγανε για αναμόρφωση του ΝΑΤΟ ή αν θέλετε για μετεξέλιξή του για να είμαστε πιο ακριβείς. Και ως προς αυτό δεν έχουν κι άδικο. Ποιον ρόλο υπηρετεί το ΝΑΤΟ με τα νέα δεδομένα; Δεν είναι εύκολη ερώτηση και σίγουρα δεν υπάρχουν απλές απαντήσεις. Το θέμα είναι ότι το ΝΑΤΟ προς το παρόν καλύπτει διάφορες ανάγκες της Ε.Ε. και πολλές φορές βγάζει το φίδι από την τρύπα ελλείψει δομημένου και οργανωμένου ευρωστρατού, αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς. Αυτό όμως είναι μια συζήτηση που οφείλει να γίνει με προσοχή κι όχι με αφορμή λεκτικά πυροτεχνήματα, πόσο δε μάλλον σε μια περίοδο που η Ρωσία έχει αρχίσει και "παίζει" πάλι σε στυλ Ψυχρού Πολέμου.



4) Νέα συμφωνία εμπορίου ΗΠΑ-Μεγάλης Βρετανίας.
"I’m a big fan of the UK, we’re gonna work very hard to get it done quickly and done properly. Good for both sides a new trade deal."

Και χάρηκαν αμέσως οι Βρετανοί. Μόνον που υπολόγισαν χωρίς τον ξενοδόχο. Εξου και η απάντηση από την Φεντερίκα Μογκερίνι, την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, που προειδοποίησε τη Δευτέρα τη Βρετανία ότι δεν μπορεί να διαπραγματευθεί μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ πριν ολοκληρωθεί η αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όσο η Βρετανία παραμένει μέλος της ΕΕ «δεν υπάρχουν διμερείς διαπραγματεύσεις για οποιαδήποτε εμπορική συμφωνία με κάποιο τρίτο μέρος (...) Αυτό αναφέρεται στις Συνθήκες» υπενθύμισε η Μογκερίνι σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στις Βρυξέλλες.

5) Η Μέρκελ έκανε «καταστροφικό λάθος» στο μεταναστευτικό.
"She made one catastrophic mistake by welcoming an unlimited number of Syrian refugees, all these illegals. The December Christmas market attack by a Tunisian man was one effect of Ms Merkel's policies".

Καταρχήν η Γερμανία δεν υποδέχτηκε απεριόριστο αριθμό Σύριων προσφύγων. Κατά δεύτερον δεν είναι όλοι παράνομοι και ειδικά αυτοί από την Συρία που επιζητούν πολιτικό άσυλο. Κατά τρίτον η ISIS δεν χτυπά στην καρδιά της Ευρώπης επειδή τάχα την έπιασε άχτι για τη μεταναστευτική πολιτική των ευρωπαϊκών χωρών και δη της Γερμανίας. Απλουστεύσεις του χειρίστου είδους που δημιουργούν εντυπώσεις συνδέοντας την τρομοκρατία αποκλειστικά με το μεταναστευτικό. Η Μέρκελ πάντως, ερωτηθείσα σχετικά με την κριτική του Ντόναλντ Τραμπ στην μεταναστευτική πολιτική που η ίδια ακολουθεί, προς το παρόν απέφυγε να απαντήσει και αρκεστηκε στο λακωνικό: «Προσωπικά αναμένω την ορκωμοσία του Αμερικανού προέδρου. Κατόπιν φυσικά θα συνεργαστούμε μαζί του σε κάθε επίπεδο».

6) Άρση κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας σε αντάλλαγμα για μείωση των πυρηνικών.
""For one thing, I think nuclear weapons should be way down and reduced very substantially, that’s part of it, but Russia’s hurting very badly right now because of sanctions, but I think something can happen that a lot of people are gonna benefit."

Καμία έκπληξη. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ ισχυρίζεται κάτι τέτοιο. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δείξει άλλωστε ενδιαφέρον για στενές σχέσεις και συνεργασία με τον Τραμπ σε όλα τα κεφάλαια σχέσεων θέτοντας ως θεμέλιο την άρση των κυρώσεων, ενώ ο Τραμπ έχει προσανατολιστεί σε παράλληλη άποψη και γι' αυτό επέλεξε υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας πρόσωπα με θετική πείρα από προηγούμενη συνεργασία τους με τη Ρωσία και αν δεν συμβεί κάτι έκτακτο, λ.χ. αντίδραση των υπερσυντηρητικών του Κογκρέσου, η οποία έχει ήδη εκδηλωθεί, οι σχέσεις Ουάσιγκτον - Μόσχας θα καλύπτουν θετικά τον χώρο από την τουριστική ανάπτυξη ως τον χάρτη επιχειρήσεων στη Συρία, ως τον εξοπλισμό και τον ρόλο του ΝΑΤΟ, ως τα μέσα μεταφοράς πυρηνικών όπλων και ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Μόνο που το θέμα των κυρώσεων θα δημιουργήσει διάφορα προβλήματα με διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Μην ξεχνάμε όμως ότι υπάρχουν κι ορισμένοι στην Ε.Ε. που έχουν παρόμοιες απόψεις με τον κ. Τραμπ επί των κυρώσεων, όπως ο κ. Φιγιον για παράδειγμα. Ιδωμεν.



7) Αλλαγή τακτικής στη Συρία.
"Τhe Obama administration failed to take action on Syrian President Bashar al-Assad and allowed Russia to take control of the course of the civil war. Nothing happened when we had a chance to do something. Aleppo was nasty. I mean when you see them shooting old ladies walking out of town — they can’t even walk and they’re shooting ’em — it almost looks like they’re shooting ’em for sport — ah no, that’s... a terrible situation.”

Το Πεντάγωνο ζητεί ουσιαστική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, αλλά ούτε ο Tραμπ ούτε ένα μεγάλο ποσοστό στο Κογκρέσο το θέλουν επί της ουσίας. Άλλωστε άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ στη Συρία θα επηρέαζε καθοριστικά τις σχέσεις του με τη Ρωσία, πράγμα που ασφαλώς δεν θέλει ο Τραμπ. Οι αντιλήψεις του για την διαχείριση της κατάστασης από την διοίκηση Ομπάμα έχουν ως ένα βαθμό ρεαλισμό, αλλά στο πώς ο ίδιος θα κινηθεί από 'δω και πέρα σχετικά με τον Ασαντ, παραμένει άγνωστο. Δεν αρκεί να μιλάς περί άσχημης κατάστασης, αφού ως προς αυτό συμφωνούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Είναι απλώς μια χιλιοειπωμένη κοινότοπη διαπίστωση επίκλησης στο συναίσθημα, χωρίς καμία επί της ουσίας διευκρίνηση επί του πρακτέου και εφικτού.

8) Αλλαγή πλεύσης με Ιράν (;)
"Τhe deal with Iran on nuclear weapons is one of the worst deals ever made".

Καμία έκπληξη και πάλι. Η περίπτωση ουσιαστικής αναθεώρησης της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, την οποία θέλουν το Ισραήλ, η Σαουδική Αραβία και η πλειοψηφία στο Κογκρέσο, ίσως να βρίσκεται στις προτεραιότητες του Τραμπ. Θα μου επιτρέψετε όμως να είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτική ως προς αυτό. Άλλωστε και ο ίδιος όταν ρωτήθηκε ευθέως από τους δημοσιογράφους στη συνέντευξη αρνηθηκε να υπεισέλθει σε περαιτέρω λεπτομέρειες λέγοντας: "I just don't want to play the cards."

9) Επίθεση στα μίντια μέσω των κοινωνικών δικτύων.
"I’d rather just let that build up and just keep it @realDonaldTrump, it’s working — and the tweeting, I thought I’d do less of it, but I’m covered so dishonestly by the press — so dishonestly — that I can put out Twitter — and it’s not 140, it’s now 280 — I can go bing bing bing... and they put it on and as soon as I tweet it out — this morning on television, Fox — ‘Donald Trump, we have breaking news’.”

Κι ενώ ο πλανήτης ασχολείται με το κατά πόσον τα κοινωνικά δίκτυα τύπου twitter και facebook προάγουν όντως ειδήσεις και διαμορφώνουν ελλόγως τη κοινή γνώμη, ο Τραμπ υποστηρίζει το ακριβώς αντίθετο, καθότι τάχα πλήττεται από την "ατιμία" των παραδοσιακών μέσων μαζικής ενημέρωσης. Η ρητορική αυτή θυμίζει πολύ αυτή των κάθε λογής εθνικολαϊκιστών που στο πρόσωπο των μέσων μαζικής ενημέρωσης δεν βλέπουν τίποτε άλλο παρά τον απόλυτο εχθρό, καθότι γνωρίζουν πως είναι τα μόνα που μπορούν όντως να τους ξεσκεπάσουν, να τους καταστρέψουν την δημόσια εικόνα περί αγαθών, μοναχικών καβαλάρηδων, Μεσσιών.



10) Για τη διαρροή στοιχείων των σχέσεων του Τραμπ με το Κρεμλίνο. 
«Christopher Steele, the former MI6 agent (who investigated Mr Trump's alleged links to the Kremlin), is somebody that you should look at, because whatever he made up about me it was false. I don't even want to shake hands with people now I hear about this stuff."

Αρνείται την ύπαρξη στοιχείων εναντίον του ο Τραμπ, θεωρώντας τα εμμέσως πλην σαφώς κατασκευασμένα. Το γεγονός ότι το αντιμετωπίζει με απόλυτη άρνηση θα έπρεπε να μας προβληματίσει. Πολλες φορές τα φαινόμενα απατούν. Και σίγουρα όταν μπλέκονται πρώην πράκτορες μυστικών υπηρεσιών, θα πρέπει να είμαστε αρκετά επιφυλακτικοί για το πού τελειώνει η αλήθεια και πού αρχίζει το ψέμα.  Σίγουρα είναι μια υπόθεση που δεν θα κλείσει τόσο εύκολα, επειδή ο Τραμπ ενοχλήθηκε και μόνον.


Με λίγα λόγια, ο «θορυβώδης λαϊκιστής» («Nation»), ο «πολιτικά ανιστόρητος» («Washington Post»), o «νεόκοπος στην πολιτική αρένα της μοναδικής υπερδύναμης» («Der Spiegel») θα αναλάβει την ηγεσία των ΗΠΑ και αρκείται σε λεκτικά πυροτεχνήματα εναντίον όλων... πλην του Πούτιν, των ευρωσκεπτικιστών και των ακροδεξιών. Είναι άραγε η διεθνής κοινότητα έτοιμη να τον αντιμετωπίσει; Γιατί αυτό είναι το ουσιαστικό ερώτημα. Όχι αν είναι ένας επικίνδυνος φαφλατάς. Αυτό έχει ήδη απαντηθεί. Μένει να δούμε τις συνέπειες των αποφάσεων του και κατ' επέκτασιν τις αντιδράσεις των υπολοίπων παικτών στη διεθνή σκακιέρα.