Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2016

Ευρωπαϊκή κρίση;

Αντιλαμβάνομαι και εν μέρει συμμερίζομαι την απογοήτευση συμπολιτών μου περί αδυναμίας της ΕΕ να χαράξει και κυρίως να υλοποιήσει κοινή μεταναστευτική πολιτική. Ο δημόσιος διάλογος, όμως, όπως εξελίσσεται τα τελευταία 24ωρα τόσο στα παραδοσιακά ΜΜΕ, όσο και στα κοινωνικά δίκτυα, παραβλέπει βολικά ορισμένες φορές, τις περισσότερες επικινδύνως, θα μου επιτρέψετε, συγκεκριμένα δεδομένα της ευρωπαϊκής πραγματικότητας, ενώ η πλειοψηφια των ατόμων/ομάδων που μετέχει σ' αυτόν φαίνεται να αγνοεί τραγικά το πώς λειτουργεί το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Και για να γίνω πιο σαφής, όσο πιο απλουστευμένα γίνεται:

- Στην ΕΕ δεν υπάρχει κοινή εξωτερική πολιτική, κοινή πολιτική άμυνας ή κοινή πολιτική ασφάλειας. Δεν είναι -ακόμα- πολιτική ένωση. Μην μας διαφεύγει. Εάν κάτι έχει αναδείξει η οικονομική κρίση και το μεταναστευτικό/προσφυγικό ζήτημα συνολικά, είναι πόσο απαραίτητη είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών εκείνων που θα οδηγήσουν στην ομοσπονδοποίηση επιτέλους της Ε.Ε. Η εμβάθυνση είναι πιο αναγκαία από την διεύρυνση στην παρούσα φάση. Και προς θεού για να μην παρεξηγηθώ, το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Όμως, έχω την αίσθηση κι έχει ανοίξει η εν λόγω συζήτηση εντόνως στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, πλην της δικής μας -τυχαίο; Δεν νομίζω-  ότι πλέον το βάρος των όποιων κινήσεων πρέπει να δοθεί στην πρώτη επειγόντως, ώστε και η δεύτερη να προχωρήσει σωστά.


- Κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, δεσμευτική για τους 28 είναι δύσκολο να υπάρξει όσες Σύνοδοι Κορυφής κι αν γίνουν, κυρίως λόγω έλλειψης κοινοτικού κεκτημένου επί συγκεκριμένων πολιτικών αποφάσεων. Αυτό δεν είναι αμελητέο, ούτε απλή υπόθεση 2 ημερών 3-4 ηγετών σε μια κλειστή συνάντηση όπως πολλοί ανεύθυνα/αλόγιστα υπαινίσσονται τις τελευταίες βδομάδες. Η Ε.Ε. λειτουργεί με συμμαχίες, μπλοκα χωρών, συμφωνίες κι όχι από 1-2 κράτη. Πόσο δε μάλλον όταν μέχρι στιγμής η δυναμική είναι υπέρ λιγότερης κι όχι περισσότερης Ευρώπης. Ο δεξιός ευρωσκεπτικισμός αγκαζέ με τον αριστερό αντιευρωπαϊσμό σαρώνει. Μην το αγνοούμε και κυρίως μην το αναλύουμε τόσο επιδερμικά ως τάχα σημείο των καιρών και αναπόφευκτη κατάληξη της λιτότητας και των οικονομικών προβλημάτων της ευρωζώνης.



Ποτέ τα κοινωνικά φαινόμενα που εδράζονται στον εθνικισμό και τον απομονωτισμό, δεν είναι μονοδιάστατα ή χρονικά στάσιμα. Τόσο ο ευρωσκεπτικισμος, όσο και ο αντιευρωπαϊσμός εξελίσσονται χρόνια τώρα και υπάρχουν διάφορα πεδία, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά στα οποία ευδοκιμούν. Παρτε για παράδειγμα το AfD στη Γερμανία. Μην αρκειστε μόνο σε Πολωνία, Ουγγαρία και Γαλλία με τα γνωστά ακροδεξιά κόμματα και τους σχηματισμούς της πατριωτικής, ριζοσπαστικής δεξιάς. Δείτε πέρα από τα προφανή/γνωστά.


Δεν αρκούν οι κοινές διατυπώσεις δηλαδή, άτυπων κιόλας Συνόδων Κορυφής στην παρόν ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Χρειάζονται αποφάσεις με κατάληξη έστω ένα κοινό γραπτό κείμενο/ανακοινωθέν, να βάλουν όλοι νερό στο κρασί τους και το κυριότερο να αποσαφηνίσουν ποσοτικοποιημενα το μέγεθος της μεταναστευτικής κρίσης, τι θα δώσει ακριβώς ο καθένας τους και με ποιον χρονικό ορίζοντα. Διαφορετικά πάλι θα παραμένουμε στα των άτυπων ή έκτακτων Συνόδων χωρίς κανένα απτό αποτέλεσμα.


- Ακόμα κι αν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η πλειονότητα των ευρωβουλευτών ταχθούν υπέρ της αναζήτησης και εφαρμογής κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής στο μεταναστευτικό-προσφυγικό, που υποψιν επηρεάζουν ελάχιστα τις εξελίξεις -γνωστό τοις πασι- επείγει η ομαλοποίηση της κατάστασης, αν όχι η ειρήνευση στη Συρία, η αλλαγή πολιτικής στην Τουρκία ώστε να περιοριστεί το κύμα εισόδου προσφύγων και μεταναστών από αυτήν στην Ε.Ε. μέσω Ελλάδας. Μην τρέφουμε αυταπάτες ότι επειδή οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι διαφωνούν, γι' αυτό τάχα δεν λύνεται το πρόβλημα. Δεν μιλάμε για κουτιά με κονσέρβες, αλλά για ανθρώπινες ζωές, πόλεμο και απελπισία. Το μεταναστευτικό-προσφυγικό δεν είναι μόνο ζήτημα πολιτικής χωροταξίας, αλλά και οικονομικής και πολιτικής διευθέτησης. Το δε τελευταίο για όσους γνωρίζουν τα περί συριακού παζλ είναι το πιο δύσκολο, αλλά όχι και ακατόρθωτο.


- Το ζήτημα δεν είναι ποιος θα γίνει γκαραζ ή αποθήκη ανθρωπίνων ψυχών, εμείς ή συνολικά η Ε.Ε. που ακούω τελευταία. Δεν λύνουν τίποτε οι εθνικιστικές κορώνες, ούτε αρκούν μόνον οι περιοριστικές πολιτικές, οι οποίες απλά μεταθέτουν το πρόβλημα χρονικά και γεωγραφικά. Μην γελιόμαστε. Πρέπει επιτέλους η ΕΕ να πάρει θέση. Το δόγμα, ΕΜΕΙΣ το χρυσό κλουβί, που προτείνουν κυρίως δεξιοί ευρωπαϊκοί κύκλοι, ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ, που "δεν βαριέσαι μωρέ αδερφέ περνούν το δικό τους Μεσαίωνα, θα την βρουν την άκρη κάποια στιγμή", πέραν από επιπόλαιο, είναι και παντελώς ανεδαφικό εκ των πραγμάτων πλέον. Τα φοβικά σύνδρομα με διαθέσεις απομονωτισμού, ποτέ δεν ώθησαν ούτε την οικονομία, αλλά ούτε την κοινωνία μπροστά, σημειώτεον.


Είμαστε μπροστά σε σκληρά διλήμματα δηλώνουν πολλοί. Όχι κύριοι και κυρίες, είμαστε μπροστά σε ουσιώδεις αποφάσεις που έπρεπε να 'χουμε πάρει καιρό, με ή χωρίς την οικονομική κρίση, με ή χωρίς το μεταναστευτικό-προσφυγικό. Η Ε.Ε. πρέπει να προχωρήσει κι όχι απλά να προστατέψει όπως τονίζουν οι μισοί ή να προστατευθεί όπως υποστηρίζουν οι υπόλοιποι. Σε τελική ανάλυση το θέμα δεν είναι η Συρία ή η Τουρκία τόσο, όσο τι Ευρώπη θέλουμε στη διεθνή σκακιέρα. Προσωπικά έχω απαντήσει στο ερώτημα: μια δυναμική, δημοκρατική, φιλελεύθερη, προοδευτική ομοσπονδία που θα οδηγεί τις οικονομικές και πολιτισμικές εξελίξεις. Όσο η Ε.Ε. με ανησυχεί ή απογοητεύει, τόσο περισσότερο πείθομαι ότι όσοι πιστεύουμε στο όραμα μιας πραγματικά ενωμένης Ευρώπης, είμαστε υποχρεωμένοι να χαράξουμε την τακτική και τη στρατηγική μας χωρίς να εγκαταλείψουμε ούτε ρούπι το στόχο. Οι αφορισμοί οδηγούν σε επικίνδυνα μονοπάτια. Η αναμέτρηση με την πραγματικότητα δεν πρέπει να μας τρομάζει, αλλά να τροφοδοτεί τον ρεαλισμό και την αντιληπτική μας ικανότητα. Αλλιώς, πάμε σε άλλες περιπέτειες, που ούτε καν διανοείστε.