Πέμπτη 24 Ιουλίου 2014

Μαθήματα (ελληνικής;) δημοκρατίας

Γεννηθηκα το 1976. Στα πρωτα χρονια της Μεταπολιτευσης δηλαδη. Στα πρωτα βηματα της Γ' Ελληνικης Δημοκρατιας. Δεν εζησα ουτε τον Εμφυλιο, ουτε την Χουντα κοινως. Απολαυσα κι απολαμβανω τους καρπους των αγωνων των προηγουμενων γενεων για δημοκρατικη ομαλοτητα και οικονομικη αναπτυξη.
Περπατησα με δραχμη, δουλεψα με ευρω. Πηγα δημοτικο σε πρότυπο πειραματικο στην ελληνική επαρχία, τελειωσα το πτυχίο και το μεταπτυχιακό μου εκτός Ελλάδος, στην αγγλική πρωτευουσα. Το ενα τρίτο της οικογένειας δεξιοί, το άλλο αριστεροί και το υπολοιπο κεντρώοι. Όλοι τους, όμως, βαθυτατα και πιστοι, μεχρι αηδιας, δημοκράτες. 
Στο σπιτι, οι κουβεντες ηταν πάντα εντονες, με το πολιτικο στοιχειο να σαρώνει στο περασμα του τα παντα, πλην του ερωτα και της τεχνης. Εκεί έμπαινε πολύ νερό στο αυλάκι, που 'λεγε και η γιαγιά Ιουλία, όλοι αυτομάτως πιο συγκαταβατικοι, πιο υπερβατικοι. Στα υπολοιπα, όμως, ποιος δεν είδε τον θεο και δεν τον φοβήθηκε... Όλα μας αφορούσαν, όλα εχρηζαν πολιτικης ανάλυσης κι αλοιμονο αν ξεστόμιζε κάποιος τη φράση "γιατί έτσι". Η έλλειψη επιχειρημάτων ήταν ΤΟ σφάλμα που αυτοματως σε έβαζε σε καραντίνα βέβαια, για μεγαλο χρονικό διαστημα: μιλουσες, δηλαδή, τελευταίος αφού είχες ακούσει κοντά στις 100 διαφορετικές απόψεις. Τώρα που οδευω προς τα 38, αντιλαμβάνομαι πλήρως την χρησιμοτητα της "ποινής": μαθαινες να ακούς και κυρίως να ιεραρχεις, να ξεσκαρταρεις -διαολε- τα σημαντικά απο τα ασήμαντα, την ουσία απο τις μπαρουφες.
Στο σχολείο, το θρησκευτικό στοιχειο ηταν κατακλυσμικο, θα μπορούσε να πει κανείς. Δάσκαλοι/ες που το "αγαπάτε αλλήλους" το 'χαν κάνει μεν παντιέρα, αλλά ηταν κομματάκι αδύνατον να το μεταδώσουν, γιατί πολύ απλα δεν το πιστευαν. Είχαν ζησει τέτοια ασχήμια σε όλα τα επίπεδα τα προηγούμενα χρόνια που η καχυποψία και ο αυστηρός σαρκασμός είχαν κυριεύσει πανω σε ο,τι θετικό τους είχε απομείνει.
Στο πανεπιστήμιο, πάλι, γνώρισα τον φιλελευθερισμο, τον πολιτικο ακτιβισμό και κυρίως τι σημαίνει δημοκρατικη οπισθοχώρηση. Ναι,ναι οπισθοχώρηση. Καλά διαβασατε. Να υποχωρεις για να μπορείς να συμβιβασεις, να συνυπαρξεις, να καταφέρεις να συνδιαμορφωσεις εντέλει.
Στην Ελλάδα, έμαθα να μην χαριζομαι. Στην Αγγλία σε τι και πως να συμβιβαζομαι. Στα Γιάννενα και τη Θεσσαλονίκη να εμβαθυνω, να αιτιολογω και να δικαιολογω. Στην δουλειά να αξιολογω και να ιεραρχω.
Βαδίζοντας προς τα 40, λοιπόν, όσα "κλεινει" και η Γ' Ελληνική Δημοκρατία σήμερα, θεωρώ τον εαυτό μου, "ευλογημένο" που είχα τη δυνατότητα για ολά τα παραπανω και δεν είχα κανέναν να μου υπαγορευει πώς θα ντυθω, τι ώρα και με ποιους θα βγω, τι θα ακούσω, τι θα διαβάσω, ποτε θα μιλήσω και τι θα πω. Δεν πεινασα. Δεν έχασα ξαφνικά πατέρα και μητέρα λόγω συγκυριών. Με λιγα λογια ουτε πόλεμο βιωσα, ουτε σε δικτατορία έζησα.
Ήμουν τυχερή.
Αν και άνεργη προς το παρόν, όχι άεργη ευτυχώς, δεν θεωρώ τον εαυτό μου ουτε θύμα, ουτε άτυχη που ζω στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στην Ελλάδα. Δεν έχουμε ούτε Χούντα, ούτε ειμαστε Σουδαν ή Συρία ή Ιράκ. Ναι, έχουμε προβλήματα. Όχι, όμως, ανθρωπιστική κριση. Ας κοιτάξουμε γύρω μας τί γίνεται.
Βαρεθηκα να ακουω για επανασταση απο ανιστοριτους και κυρίως απαιδευτους. Κατα τη γνωμη μου η ελληνικη δημοκρατία δεν είναι ουτε για κλάμματα, ουτε για γέλια. Θέλει διαρκή επιβεβαίωση, έντονη προσπαθεια για την εμβάθυνση της, περίσσεια υπομονή για τις συνήθως αργές -και δικαιολογημένα- διαδικασίες της, σοβαρό και μετρημένο λόγο για την μετεξέλιξη της και προπάντων επαγρύπνηση καθότι δεν είναι δεδομενη, ποσο μαλλον όταν το νεοναζιστικό μόρφωμα της ΧΑ παραμένει σταθερά τριτη πολιτική δυναμη, οταν δυστυχως ο λαϊκισμός κι ο μανιχαϊσμός τέμνουν οριζόντια το πολιτικό σύστημα.
Ναι η Μεταπολιτευση απετυχε σε πολλά όπως λέει και ο μικρότερος μου αδερφός, ο Δημητρός, σε ενα ιδιαίτερα ενδιαφέρον κείμενό του. Αλλά, διαολε, πέτυχε το σημαντικότερο: να μπορούμε να μιλάμε, να διεκδικουμε, να αξιολογουμε χωρίς φόβο, τρόμο και τον θάνατο να παιζει τομπολα με τα κεφαλια μας ή των δικών μας οπως σε αλλες εποχές ή/και αλλες πλευρες του πλανήτη (βλεπε Ουκρανία, Συρία, Ιράκ, Γαζα κ.ο.κ.).
Δεν νιώθω, λοιπον, οργή, σημερα, αλλά μια μικρή απογοήτευση. Θα μπορούσαν να είχαν γίνει τοσα περισσότερα.
Ευγνωμονω την τύχη μου, αλλά δεν τρεφω κι αυταπάτες.
Ούτε πανηγυριζω, ουτε χλευαζω.
Απλά δραττομαι της ευκαιρίας για να ρωτησω επιτέλους ολους/ες αυτούς/ες που σηκώνουν το δάχτυλο και μιλούν αφοριστικα, αν οχι απαξιωτικά, για τις προηγούμενες γενιές με το σύνηθες απίθανο  επιχείρημα "τα κάνατε σαλάτα": εσείς ρε πεφωτισμένοι άραγε, τι στα κομματια συγκλονιστικό έχετε αλήθεια πετύχει πέρα από μιρλα, μιζέρια και μονίμως να στελνετε την μπάλα έκτος γηπέδου, εκ του ασφαλούς κιόλας τις περισσότερες φορές; Ποιο το σημάδι σας στην ιστορία αυτού του τόπου; Οι Αγανακτισμενοι; Συμπιεστειτε τωρα στα ακρα της πανω και κατω πλατείας. Τι; Ασφυκτιειτε; Ας προσεχατε και επιτελους ας αναλαβετε ευθυνες κι ας αναζητησετε λυσεις. Απο διαπιστωσεις πηξαμε.
Είναι καιρός νομιζω για επαναπροσδιορισμο ρόλων, σχεσεων, αξιων.
Είναι καιρός να κάνουμε ήρεμα και νηφάλια τον  απολογισμό των 40 αυτών χρονων χωρίς ωραιοποιησεις και χωρίς ισοπεδωτισμους.
Είναι καιρός πια η ελληνική κοινωνία να αποκτήσει συλλογική συνείδηση, ιστορική αυτογνωσία, πολιτικη ωριμότητα και να συζητήσει ανοικτά για ενα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο, ενα δίκαιο κι αποδοτικο φορολογικο συστημα, ένα μοντέρνο και επικαιροποιημενο Συνταγμα, μια Παιδεία που να αρμόζει τόσο στην ιστορια αυτου τού τόπου, όσο και στη δυναμική των νέων ανθρώπων σε συνθήκες παγκόσμιοποίησης.
Αρκετά με τους καγχαζοντες ένθεν κι ένθεν.
Δεν νομίζετε;